ตรวจโรคส่าไข้ (Roseola Infantum)

[siritidaphon]

ตรวจโรคส่าไข้ (Roseola Infantum)

ส่าไข้ (Roseola Infantum) หรือที่รู้จักกันในชื่อ ไข้ผื่นกุหลาบ (Exanthem Subitum) และ Sixth Disease เป็นโรคติดเชื้อไวรัสที่พบบ่อยในทารกและเด็กเล็ก โดยเฉพาะช่วงอายุ 6 เดือนถึง 2 ปี โรคนี้มักไม่รุนแรงและหายได้เอง

สาเหตุหลัก
สาเหตุของส่าไข้ส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อไวรัส Human Herpesvirus 6 (HHV-6) และบางครั้งเกิดจาก Human Herpesvirus 7 (HHV-7) ซึ่งติดต่อผ่านทางสารคัดหลั่ง เช่น น้ำลาย น้ำมูก หรือละอองฝอยจากการไอหรือจาม


อาการ

ส่าไข้มีลักษณะอาการที่ชัดเจน แบ่งออกเป็น 2 ระยะ:

ระยะมีไข้สูง (3–5 วัน):

ไข้สูงเฉียบพลัน: ไข้จะสูงมาก (39-41 องศาเซลเซียส) ทันทีทันใด

ลักษณะเด่น: ถึงแม้จะมีไข้สูง แต่โดยทั่วไป เด็กมักจะยังดูร่าเริง หรือมีอาการหงุดหงิด งอแง เบื่ออาหารเล็กน้อย

ภาวะแทรกซ้อน: สิ่งที่ต้องระวังที่สุดในระยะนี้คือ อาการชักจากไข้สูง (Febrile Seizure) ซึ่งพบได้ประมาณ 10-15% ของผู้ป่วย

ระยะผื่นขึ้น (2–3 วัน):

ไข้ลด: เมื่อไข้ลดลงอย่างรวดเร็ว (ภายใน 3–5 วัน) ผื่นจะเริ่มขึ้น โดยมักขึ้นในขณะที่ไข้กำลังลดหรือหลังไข้ลดแล้ว

ลักษณะผื่น: ผื่นจะมีขนาดเล็ก สีชมพู (คล้ายดอกกุหลาบ) เป็นผื่นราบ ไม่คัน มักเริ่มจากบริเวณลำตัว (หน้าอก หลัง ท้อง) ก่อนจะกระจายไปที่คอและแขน

อาการหายดี: เมื่อผื่นขึ้นแล้ว เด็กจะกลับมามีอาการปกติ ร่าเริง กินอาหารได้ดี และผื่นจะจางหายไปเองภายใน 1–3 วัน โดยไม่ทิ้งรอยหรือแผลเป็น


การรักษา

เนื่องจากส่าไข้เกิดจากเชื้อไวรัส จึงไม่มีการรักษาจำเพาะ การรักษาหลักคือ การรักษาตามอาการ และเน้นการป้องกันภาวะแทรกซ้อน:

ลดไข้: ให้ยาลดไข้ เช่น พาราเซตามอล ห้ามให้แอสไพรินในเด็กเล็ก เนื่องจากเสี่ยงต่อการเกิด Reye's Syndrome

เช็ดตัวลดไข้: ใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดตัวเพื่อช่วยระบายความร้อน

ให้สารน้ำ: ให้เด็กดื่มน้ำ นม หรือน้ำหวานบ่อย ๆ เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ

โรคนี้ส่วนใหญ่มักหายได้เองภายใน 1 สัปดาห์ และร่างกายจะมีภูมิต้านทานต่อเชื้อนั้น ๆ การดูแลที่ดีที่สุดคือการให้ความสบายแก่เด็ก และระวังภาวะชักจากไข้สูง